Teslimat Şekilleri ve Risk Dağılımı


EXW kapsamında satıcı, malları kendi tesislerinde veya fabrika, depo vb. gibi başka bir yerlerde bulundurarak riskini en aza indirir. Satıcı, malların ihracat için gümrükten çekilmesinden veya teslimat aracına yüklenmesinden sorumlu değildir. EXW terimi, satıcı için asgari yükümlülüğü ifade eder. Malların satıcının mülkünden veya belirtilen başka bir yerden nihai varış noktasına götürülmesine ilişkin tüm masraf ve risklerden alıcı sorumludur. Bu terim tüm ulaşım türleri için kullanılabilir.
- Nakliye alıcı tarafından ayarlanacaktır.
- Risk, mallar belirlenen yerde alıcının tasarrufunda olduğunda satıcıdan alıcıya devredilir.
- Maliyet, mallar belirlenen yerde alıcının tasarrufuna geçtiğinde satıcıdan alıcıya devredilir.
Not: Taraflar, malları teslimat aracına yükleme riskini, maliyetini ve ayrıca ihracat gümrükleme gerekliliklerini satıcının üstlenmesini istiyorsa, FCA terimi kullanılmalıdır.

FCA kapsamında, aksi kararlaştırılmadıkça, belirtilen teslimat yerine kadar olan tüm ön taşımaları satıcı ayarlar ve öder. Satıcı, malları ihracat için gümrüklenmiş olarak, satıcının tesislerinde veya belirtilen başka bir yerde alıcı tarafından tayin edilen taşıyıcıya veya başka bir kişiye teslim eder. Seçilen teslim yerinin, malın yükleme ve boşaltma yükümlülükleri üzerinde etkisi olduğu unutulmamalıdır. Teslimatın satıcının konumunda gerçekleşmesi halinde, malları alıcı tarafından sağlanan taşıma aracına yüklemek satıcının sorumluluğundadır. Teslimatın başka bir yerde gerçekleşmesi durumunda, malların boşaltılmasından satıcı sorumlu değildir. Bu terim tüm ulaşım türleri için kullanılabilir.
- Taşıma, alıcı tarafından veya alıcı adına satıcı tarafından düzenlenecektir.
- Risk, mallar satıcının konumunda veya belirtilen başka bir yerde alıcı tarafından sağlanan taşıyıcıya teslim edildiğinde, satıcıdan alıcıya devredilir.
- Masraflar, mallar satıcının konumunda veya belirtilen başka bir yerde alıcı tarafından sağlanan taşıyıcıya teslim edildiğinde, satıcıdan alıcıya devredilir.

CPT kapsamında, satıcı belirlenmiş bir yere/varış noktasına kadar ana taşımayı ayarlar ve öder.
Satıcı, malları kendi sağladığı taşıyıcıya teslim eder, sözleşme yapar ve malları belirtilen varış yerine getirmek için gerekli tüm taşıma masraflarını öder.
Bu terimin iki kritik noktası vardır çünkü risk ve maliyetler farklı yerlere aktarılır.
Malların kaybolma veya hasar görme riski, mallar varış yerine vardığında değil, taşıyıcıya teslim edildiğinde satıcıdan alıcıya geçer. Taşıma için birden fazla taşıyıcı kullanılıyorsa ve taraflar belirli bir teslim noktası üzerinde anlaşamıyorlarsa, mallara ilişkin kayıp veya hasar riski, mallar ilk taşıcıya teslim edilmesinden itibaren alıcıya geçer.
Bu terim tüm ulaşım türleri için kullanılabilir.
- Nakliye satıcı tarafından ayarlanacaktır.
- Mallar taşıyıcıya teslim edildiğinde risk satıcıdan alıcıya geçer.
- Masraflar, belirtilen varış yerinde satıcıdan alıcıya transfer edilir.
- Alıcı, malları ithalat için gümrükten çekme, herhangi bir ithalat vergisini ödeme ve herhangi bir ithalat gümrük formalitesini yerine getirme yükümlülüğüne sahiptir.

CIP kapsamında, satıcı belirtilen bir varış noktasına nakliyeyi düzenler ve öder, ayrıca minimum teminat sigortası alır. Satıcı, malları kendi seçtiği taşıyıcıya teslim eder, sözleşme yapar ve malları belirtilen varış yerine getirmek için gerekli tüm taşıma masraflarını öder. Bu terimin iki kritik noktası vardır çünkü risk ve maliyetler farklı yerlere aktarılır. Malların kaybolma veya hasar görme riski, mallar varış yerine vardığında değil, taşıyıcıya teslim edildiğinde satıcıdan alıcıya geçer. Taşıma için birden fazla taşıyıcı kullanılıyorsa ve taraflar belirli bir teslim noktası üzerinde anlaşamıyorlarsa, mallara ilişkin kayıp veya hasar riski, mallar ilk taşıcıya teslim edilmesinden itibaren alıcıya geçer. CIP kapsamında, satıcı, alıcının taşıma sırasında mallara gelebilecek kayıp/hasar riskine karşı asgari teminatlı sigorta yaptırmakla yükümlüdür. Alıcı daha fazla sigorta korumasına ihtiyaç duyarsa, ya satıcıyla açıkça anlaşmalı ya da kendi ekstra sigorta düzenlemelerini yapmalıdır. Bu terim tüm ulaşım türleri için kullanılabilir.
- Nakliye ve minimum sigorta satıcı tarafından düzenlenecektir.
- Mallar taşıyıcıya teslim edildiğinde risk satıcıdan alıcıya geçer.
- Masraf, belirtilen varış yerinde satıcıdan alıcıya transfer edilir.
- Alıcı, malları ithalat için gümrükten çekme, herhangi bir ithalat vergisini ödeme ve herhangi bir ithalat gümrük formalitesini yerine getirme yükümlülüğüne sahiptir.

DPU kapsamında satıcı malları, varış limanında veya varış yerindeki belirlenmiş bir terminalde teslimatı yapan taşıma aracından boşaltılmış olarak alıcının emrine vermeyi taahhüt eder. Satıcı, mallar teslimatı yapan taşıma aracından boşaltıldığında ve belirtilen varış limanında veya yerinde belirtilen bir terminalde alıcının emrine verildiğinde teslimatı gerçekleştirmiş olur. “Terminal”, rıhtım (iskele), ambar, konteyner sahası veya karayolu, demiryolu veya hava kargo terminali gibi üstü kapalı olsun veya olmasın her türlü yeri ifade eder. Satıcı, ithalat izninden sorumlu değildir. Bu terim tüm taşıma türleri için kullanılabilir.
- Nakliye satıcı tarafından ayarlanacaktır.
- Risk, mallar belirtilen terminalde ve belirtilen varış limanı veya yerinde boşaltıldıktan sonra alıcının emrine verildiğinde satıcıdan alıcıya geçer.
- Maliyet mallar belirtilen terminalde ve belirtilen varış limanında veya yerinde boşaltıldıktan sonra alıcının emrine verildiğinde, satıcıdan alıcıya geçer.
- Alıcı, malları ithalat için gümrükten çekme, herhangi bir ithalat vergisini ödeme ve herhangi bir ithalat gümrük formalitesini yerine getirme yükümlülüğüne sahiptir.

DAP kapsamında, satıcı malları belirlenmiş bir varış yerinde teslimatı yapan taşıma aracından boşaltmaya hazır olarak alıcının emrine vermeyi taahhüt eder. Satıcı, mallar belirtilen varış yerinde alıcının emrine verildiğinde, ancak taşıma aracından indirilmeden teslim eder. Satıcı, ithalat izninden sorumlu değildir. Bu terim tüm taşıma türleri için kullanılabilir.
- Nakliye satıcı tarafından ayarlanacaktır.
- Risk, mallar alıcının emrine verildiğinde, ancak belirtilen varış yerine varan taşıma aracından indirilmediğinde, satıcıdan alıcıya transfer edilir.
- Masraf, mallar alıcının emrine verildiğinde, ancak belirtilen varış yerine varan taşıma aracından indirilmeden, satıcıdan alıcıya aktarılır.
Not: Alıcı, malları ithalat için gümrükten çekme, herhangi bir ithalat vergisini ödeme ve herhangi bir ithalat gümrük formalitesini yerine getirme yükümlülüğüne sahiptir.

DDP kapsamında satıcı, malları, ithalat için gümrük işlemleri yapılmış olarak, teslimatı yapan taşıma aracında ve belirlenmiş bir varış yerinde boşaltmaya hazır olarak alıcının emrine vermeyi taahhüt eder. DDP, satıcının maksimum yükümlülüğünü temsil eder. Satıcı, malların belirtilen varış yerine getirilmesiyle ilgili tüm masraf ve riskleri üstlenir, malları her türlü vergi dahil ithalat için gümrükten çekme ve tüm gümrük formalitelerini yerine getirme yükümlülüğü vardır. Bu terim tüm taşıma türleri için kullanılabilir.
- Nakliye satıcı tarafından ayarlanacaktır.
- Risk, mallar ithalat için gümrük işlemleri yapılmış, ancak belirtilen varış yerinde teslimatı yapan taşıma aracından boşaltılmamış olarak alıcının emrine verildiğinde, satıcıdan alıcıya transfer edilir.
- Maliyet, mallar ithalat için gümrük işlemleri yapılmış ancak belirtilen varış yerinde taşıma araçlarından boşaltılmamış olarak alıcının emrine verildiğinde, satıcıdan alıcıya transfer edilir.
Not: Satıcı ithalat izni alamıyorsa DDP terimi kullanılmamalıdır. Taraflar, ithalat gümrük işlemlerinin tüm risk ve masraflarını alıcının üstlenmesini istiyorsa, DAP terimi kullanılmalıdır.

FAS kapsamında, satıcı, malları, belirlenmiş bir yükleme limanında, alıcı tarafından belirlenen geminin yanına yerleştirmeyi taahhüt eder. Mallar, satıcının malları ihracat için gümrük işlemleri yapılmış olarak belirtilen yükleme limanında, alıcı tarafından tayin edilen geminin yanına yerleştirdiğinde teslim edilmiş olur. Satıcı malları gemi yanında teslim ettikten sonra, mallara ilişkin masraflar ve kayıp veya hasar risklerinin tüm sorumluluğu alıcıya aittir. Bu terim sadece deniz veya iç su yollarıyla taşınan mallar için kullanılabilir.
- Nakliye alıcı tarafından ayarlanacaktır.
- Risk, mallar belirtilen sevkiyat limanında alıcı tarafından tayin edilen geminin yanına yerleştirildiğinde, satıcıdan alıcıya devredilir.
- Masraflar, mallar belirtilen sevkiyat limanında alıcı tarafından tayin edilen geminin yanına yerleştirildiğinde, satıcıdan alıcıya geçer.
Not: Mallar konteynırlanmışsa, satıcının malları taşıyıcıya geminin yanında değil, bir terminalde teslim etmesi normaldir. Bu durumda FAS terimi uygun olmaz ve FCA terimi kullanılmalıdır.

FOB kapsamında, satıcı, malları belirlenmiş bir yükleme limanında, alıcı tarafından belirlenen gemiye yerleştirmeyi taahhüt eder. Satıcı, malları belirtilen yükleme limanında alıcı tarafından belirlenen gemiye yüklediğinde teslim etmiş olur. Mallar gemiye yüklendikten sonra mallarla ilgili tüm masraf ve kayıp veya hasar riskleri alıcıya aittir. FOB terimi, satıcının malları ihracat için gümrükten çekmesini gerektirir. Bu terim sadece deniz veya iç su yollarıyla taşınan mallar için kullanılabilir.
- Nakliye alıcı tarafından ayarlanacaktır.
- Risk, mallar belirtilen sevkiyat limanında alıcı tarafından belirlenen gemiye yüklendiğinde, satıcıdan alıcıya transfer edilir.
- Masraflar, mallar belirtilen yükleme limanında alıcı tarafından tayin edilen gemiye yüklendiğinde, satıcıdan alıcıya yapılan geçer.
Not: FOB, malların gemiye yüklenmeden önce taşıyıcıya teslim edilmesine uygun olmayabilir; Genel olarak konteynerli malların bir terminale teslim edilmesi gibi durumlarda FCA terimi kullanılmalıdır.

CFR kapsamında satıcı, belirlenmiş bir varış limanına kadar navlun için sözleşme ve ödeme yapar. Bu terimin iki kritik noktası vardır çünkü risk ve maliyetler farklı yerlere aktarılır. Satıcı, malları gemiye yüklendiğinde teslim etmiş olur. Malların gemiye alınmasından sonra mallara ilişkin kayıp veya hasar riski satıcıdan alıcıya geçer. Satıcı, malları belirtilen varış limanına getirmek için gerekli olan masrafları karşılamak ve navlun sözleşmesini yapmak ve ödemekle yükümlüdür. Bu terim sadece deniz veya iç su yollarıyla taşınan mallar için kullanılabilir.
- Nakliye satıcı tarafından ayarlanacaktır.
- Risk, mallar gemiye yüklendiğinde satıcıdan alıcıya transfer edilir.
- Maliyet, belirtilen varış limanında satıcıdan alıcıya geçer.
- Alıcı, malları ithalat için gümrükleme, her türlü vergiyi ödeme ve herhangi bir ithalat gümrük formalitesini yerine getirme yükümlülüğüne sahiptir.
Not: Genelde bir terminale teslim edilen konteynerli mallar gibi malların gemiye binmeden önce taşıyıcıya teslim edilmesinde CFR uygun olmayabilir. Bu durumlarda CPT terimi kullanılmalıdır.

CIF kapsamında, satıcı belirtilen varış limanına kadar navlun sözleşmesini yapar ve öder, ayrıca minimum teminat sigortası alır. Bu terimin iki kritik noktası vardır çünkü risk ve maliyetler farklı yerlere aktarılır. Satıcı, malları gemiye yüklendiğinde teslim etmiş olur. Malların gemiye alınmasından sonra mallara ilişkin kayıp veya hasar riski satıcıdan alıcıya geçer. Satıcı, malları belirtilen varış limanına getirmek için gerekli olan masrafları karşılamak ve navlun sözleşmesini yapmak ve ödemekle yükümlüdür. CIF hükmüne göre, satıcı ayrıca, alıcının taşıma sırasında mallara ilişkin kayıp/hasar riskine karşı asgari teminatlı deniz sigortası yaptırmakla yükümlüdür. Alıcı daha fazla sigorta korumasına ihtiyaç duyarsa, ya satıcıyla açıkça anlaşmalı ya da kendi ekstra sigorta düzenlemelerini yapmalıdır. Bu terim sadece deniz veya iç su yollarıyla taşınan mallar için kullanılabilir.
- Nakliye ve minimum sigorta satıcı tarafından düzenlenecektir.
- Risk, mallar gemiye yüklendiğinde satıcıdan alıcıya transfer edilir.
- Maliyet, belirtilen varış limanında satıcıdan alıcıya transfer edilir.
- Alıcı, malları ithalat için gümrükleme, her türlü vergiyi ödeme ve herhangi bir ithalat gümrük formalitesini yerine getirme yükümlülüğüne sahiptir.
Not: Genelde bir terminale teslim edilen konteynerli mallar gibi malların gemiye binmeden önce taşıyıcıya teslim edilmesine CIF uygun olmayabilir. Bu durumlarda CIP terimi kullanılmalıdır.
İlginizi Çekebilir...

ICC Incoterms nedir? (ICC) Uluslararası İşlemler için Ticaret Standartları
Incoterms, malların taşınması adına tarafların sorumluluklarını ve yükümlülüklerini tanımlayan uluslararası kabul görmüş bir dizi terimdir. Incoterms, taşıma maliyetinin bölünmesini ve malların uluslararası nakliyesi ve teslimatı ile ilgili risklerin, satıcı ile alıcı arasında net bir şekilde belirlenebilmesi için kullanılır.

Tedarik Etme ve Satın Alma Arasındaki Farklılıklar
Geçmişten günümüze şirketler, kendilerine optimum malzeme ve hizmet temini sağlanması için çeşitli metodolojiler geliştirmiştir. Bu metodolojiler, şirketlerin içerilerinde kullandıkları yazılım sistemleri, e-tedarik, e-satın alma, e-ticaret sistemleri vb. sistemlerde görülebilmektedir. Bu sistemleri incelemeden önce anlaşılması gereken konu tedarik etme ve satın alma arasındaki farklılıklardır. Bu iki süreç her ne kadar temelde birbirinin benzeri veya birbiri içerisinde gibi görünse de bazı ayırt edici farklılıklar mevcuttur.

Yükümlülükler, Riskin Teslimatı ve Devri
DAP, DPU veya DDP gibi teslimat şartlarında Satıcı; malları, belirlenen varış yerine teslim edecek olan taşıyıcıya teslim etmekle yükümlüdür. Malların boşaltılmasından Alıcı sorumludur.CPT, CIP, CFR veya CIF şartlarında, mallar varış limanına veya yerine ulaştığında satıcı teslimatı tamamlar.